1. Bại não thể co cứng (Spastic cerebral palsy)
Khoảng 70 – 80% số người mắc bại não ở thể thể liệt cứng với các cơ co cứng, cử động khó khăn. Trường hợp nghiêm trọng nhất là liệt cứng tứ chi, trong đó cả bốn chi và thân người bị liệt và thường thì cả các cơ điều khiển mồm và lưỡi cũng bị liệt. Trẻ mắc bại não co cứng có tỷ lệ cao bị chậm trí tuệ và có những vấn đề khác.
Bại não thể co cứng chiếm tỷ lệ cao nhất
2. Bại não thể múa vờn (Dyskinetic cerebral palsy)
Bại não thể múa vờn hay còn gọi là loạn động, đặc trưng bằng sự thay đổi thất thường của trương lực cơ (lúc tăng, lúc giảm). Thỉnh thoảng có những cử động không kiểm soát được (có thể là những cử động chậm và đau hoặc nhanh và giật giật).
Bại não thể múa vờn do tổn thương các nhân vùng nền não
Trẻ mắc bại não thể múa vờn thường có tư thế ngồi hoặc dáng đi bất thường. Do các cơ điều khiển nét mặt và lưỡi cũng bị ảnh hưởng nên gặp khó khăn khi bú, nuốt và nói.
3. Bại não thể thất điều (Ataxic cerebral palsy)
Khoảng 10% số người mắc bại não thể thất điều, thể này ảnh hưởng đến khả năng cân bằng tư thế và phối hợp động tác. Người mắc bại não thể thất điều có thể đi nhưng với một dáng điệu không vững và gặp khó khăn với những cử động cần phải có sự phối hợp chính xác, ví dụ như viết.
4. Các thể bại não ít gặp
Ngoài ra trẻ còn có thể bị mắc bại não ở các thể khác như: thể nhẽo, thể phối hợp…với tỉ lệ thấp hơn.
Dấu hiệu nhận biết trẻ bại não
1. Rối loạn vận động
Khi vận động thì chân tay di chuyển không nhịp nhàng, đa phần di chuyển lệch hai bên. Đi tiểu thì không thể dạng hai chân ra được. Trẻ 3 tháng vẫn chưa biết ngẩng đầu, 6 tháng chưa biết lật, 8 tháng vẫn chưa ngồi vững. Cơ thể mềm oặt và vận động tự phát rất ít.
2. Rối loạn sinh lý
Khả năng nuốt không tốt, thời gian ngủ quá dài hoặc không ngủ, cơ thể cứng đờ, vòng đầu bất thường, sau khi sinh không bú được, bú không có lực, sau khi bú thì người mệt lả, thường xuyên xuất hiện tình trạng ho sặc sụa, trớ sữa, khả năng ngậm và mở miệng không tốt, cân nặng tăng không đáng kể.
3. Rối loạn ngôn ngữ
Có đến 60% – 95% người mắc bại não bị rối loạn ngôn ngữ. Thường gặp khó khăn trong việc biểu đạt hoặc chọn từ ngữ, phát âm không chuẩn, nói lắp, nặng hơn là chứng mất ngôn ngữ. Tình trạng này thường gặp nhiều ở trẻ bại não thể múa vờn.
4. Rối loạn trí tuệ
Thống kê tại Việt Nam cho thấy, chỉ có khoảng 25% người bại não ở mức độ nặng có trí thông minh và nhận thức bình thường. Bại não ở mức độ nhẹ và vừa có khoảng khoảng 50%.
Rối loạn trí tuệ là một trong những triệu chứng dễ nhận biết của bại não. Vấn đề này có thể cải thiện qua trị liệu hành vi, giáo dục hòa nhập.
5. Rối loạn thị giác
Khoảng hơn một nửa số bệnh nhi sẽ bị rối loạn thị giác một bên, tình trạng thường gặp nhất đó là mắt bị lác trong và mắt bị tật về khúc xạ như cận thị, nhược thị…một số ít có tình trạng rung giật nhãn cầu, cũng có trường hợp bị mù hoàn toàn. Bệnh nhi bị liệt nửa người cũng có thể bị mù bên bị liệt. Khiếm khuyết thị giác có thể ảnh hưởng đến khả năng phối hợp của mắt, tay.
6. Rối loạn tinh thần
Mắt thường không nhìn vào bố mẹ, hay bị co giật. Không cười, dễ giật mình, dễ bị co rúm người lại, thường xuyên la hét hoặc cáu kỉnh khó chịu
7. Rối loạn thính giác
Khả năng nghe của một số bệnh nhi giảm dần cho đến bị điếc hoàn toàn. Với một số bệnh nhi mới sinh mắc chứng tăng bilirubin máu, gây ra tình trạng bệnh nhi bị loạn động tay chân là trường hợp thường gặp nhất. Đa phần bị mất khả năng nghe với những âm tần cao, cần phải đo điện thính giác thân não mới có thể nhận thấy
Nguyên nhân của bại não
Nguyên nhân gây chứng bại não được chia thành 3 loại:
- Nguyên nhân bại não trong quá trình mang thai chiếm 60% ~ 65%
- Nguyên nhân trước khi sinh chiếm 30% ~ 40%
- Nguyên nhân sau khi sinh chiếm 12%
Thuyên tắc tối là thảm họa sản khoa
1. Nguyên nhân trước sinh
Chứng bại não ở trẻ thường xuất hiện khi phụ nữ bị nhiễm trùng thai kì như rubella (sởi Đức), cytomegalovirus và toxoplasmosis có thể gây tổn thương não của bào thai và gây bại não sau này.
Có thể chẩn đoán trước sinh nhưng cũng rất khó khăn; loại thứ hai là mắc phải sau sinh, do các nguyên nhân như trẻ bị vàng da và không được chẩn đoán – điều trị kịp thời, trẻ bị ngạt khi sinh hoặc bị các nhiễm trùng thần kinh như viêm não, viêm màng não…
2. Nguyên nhân trong thai kỳ
Sinh non có nguy cơ rất cao bị xuất huyết não gây tổn thương các tổ chức đang phát triển của não hoặc gây nên chứng nhuyễn hóa chất trắng quanh não thất. Theo thống kê có tới 50% trẻ bại não có nguyên nhân từ sinh non.
50% số trẻ bại não có liên quan tới sinh non
3. Nguyên nhân sau khi sinh
Bao gồm nhiễm trùng, chấn thương bên ngoài, trúng độc, xuất huyết nội sọ và ngạt nặng. Trẻ mới sinh bị co giật, trẻ có cân nặng dưới 2500g cần phải được chăm sóc đặc biệt, trẻ ở trạng thái bị ức chế là những nhân tố gây nên bại não.
Hội chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh, viêm phổi hít, viêm màng não, mất nước, tụ máu nội sọ, nhiễm trùng máu dẫn đến tình trạng bị sốc, xẹp phổi khiến cho não thiếu oxy, bilirubin trong huyết thanh cao hơn 16mg/dl có mối liên quan mật thiết đến bại não, đặc biệt là trẻ trong giai đoạn mới sinh mà sử dụng kháng sinh toàn thân thì tỷ lệ mặc bại não tương đối cao.
Khoa Y học cổ truyền và phục hồi chức năng
Bệnh viện đa khoa Thăng Long
Địa chỉ: số 127 Tựu Liệt –Tam Hiệp –Thanh Trì –Hà Nội
Email: info@benhvienthanglong.vn
Trên 15 năm thành lập
Chuyên môn cao
Đội ngũ giáo sư, bác sĩ giỏi
trực tiếp khám
Cơ sở vật chất tiện nghi,
thiết bị hiện đại
Chi phí khám hợp lý,
chỉ từ 100.000 đồng
Áp dụng bảo hiểm y tế,
và các bảo hiểm khác
Chăm sóc khách hàng
chu đáo